تفکیک گوهر و صدف دین از یکدیگر، مقدمه‌ای برای کثرت‌گرایی دینی؛ بررسی دیدگاه سیدحیدر آملی

نویسندگان

  • خدیجه تبریزی دانشجوی دکتری رشته کلام ( فلسفه دین و مسایل جدید کلامی) دانشگاه قم
چکیده مقاله:

  تفکیک گوهر و صدف دین از یکدیگر مسئله‌ای است که طیف وسیعی از کثرت‌گرایان برای پی‌ریزی دیدگاه کثرت‌گرایانۀ خود از آن سود جسته‌ و آن را به عرفای مسلمان مستند ساخته‌اند. سید حیدر آملی یکی از پیشگامان عرفان اسلامی است که اهتمام خاصی به تفکیک گوهر دین از صدف آن دارد، زیرا آرمان آشتی دادن شیعیان دوازده‌امامی با متصوفه راستین را در سر می‌پروراند و کلید این قفل را در رتبه‌بندی معارف الهی و تکالیف دینی شرعی می‌یابد. ازاین‌رو اغلب آثار وی حول محور تبیین گوهر دین نگاشته شده و تعابیر دیرآشنای «ظاهر و باطن دین» و «شریعت، طریقت و حقیقت»‌ کاربرد گسترده‌ای در آن‌ها دارد. درعین‌حال سید به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم کثرت‌گرایی درون‌دینی و برون‌دینی را نفی می‌کند. بررسی ابعاد گوهر و صدف دین از نگاه ایشان و چگونگی تفکیک آن‌ها از یکدیگر که موردتوجه این نوشتار است، به‌روشنی نشان می‌دهد که اعتقاد به این تفکیک، لزوماً به معنای اعتقاد به کثرت‌گرایی نخواهد بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل و بررسی پلورالیسم دینی و گوهر و صدف دین

کثرت‌گرایی دینی از مسائل پراهمیت کلام جدید به‌حساب می‌آید که مبانی و لوازم خاص به خود را دارد. یکی از مبانی پلورالیسم دینی، تقسیم دین به دو عنصر گوهر و صدف می‌باشد. نظریه گوهر و صدف دین، می‌تواند منتج به مسئله پلورالیسم دینی گردد. مدعای مقاله حاضر این است که علاوه‌بر اینکه پلورالیسم دینی خود، دارای آسیب‌ها و مشکلات درونی است، مبنای آن ‌ـ گوهر و صدف ‌ـ نیز توانایی تبیین رابطه میان گزاره‌ها و آمو...

متن کامل

علم انسان کامل از دیدگاه سیدحیدر آملی

جا نمایۀ عرفان اسلامی دو مسألۀ توحید و موحد، یعنی انسان کامل است و دربار آن به عنوان یکی از اساسی ترین ارکان عرفان اسلامی، مباحث عمیق و ارزشمند مرر شده است. یکی از مشخص هها بارز انسان کامل مسألۀ علم است. مقال ۀ حاضر نیز درصدد پژوهش در این مسئله است که ماهیت و مختصا علم انسان کامل ، نزد سیدحیدر آملی چیست؟ در این پژوهش این نتای به دست آمد : سیدحیدر آملی توانسته با برقرار پیوند میان علم و معرفت شه...

متن کامل

دین، تجربه دینی و تجربه عرفانی از نگاه سیدحیدر آملی و ویلیام جیمز

هدف نهایی دین نورانی شدن انسان در پرتو معرفت و قرب به حق و حقیقت است. گوهر دین حقیقت است و طریقت و صدف دین شریعت است. از نگاه سیدحیدر آملی، هدف عالی دین همانا توحید و، به تعبیر اهل معرفت، رسیدن به مقام «فنای فی الله» است. از نگاه ویلیام جیمز، دین با ژرف ترین لحظات شخصی فرد و، در عین حال، با کانون خود واقعیت در ارتباط است. دراین مقاله برآنیم که پس از بررسی نظریات این دو فیلسوف درباره دین، به تطب...

متن کامل

تبیین مبانی تمثیل گوهر و صدف دین نزد علامه سید حیدر آملی و محمد مجتهد شبستری

گوهر و صدف دین در نظر سید حیدر آملی در مفاهیم سه گانه شریعت طریقت و حقیقت (ظاهر و باطن ) جلوه گر است مرحله شریعت ممکن است در عموم دین داران بدن طریقت و حقیقت تحقق یابد ولی مراحل طریقت و حقیقت برای سالکان بدون التزام به شریعت امکانپذیر نیست چرا که این مراحل همان عمق و باطن شریعت هستند بنابراین اگر چه احکام فرعی تر شریعت نسبت به زمان و مکان و افراد قابل تغییرند اما کلیت آنها غیر قابل تغییر و حذف ...

15 صفحه اول

علم انسان کامل از دیدگاه سیدحیدر آملی

جا نمایۀ عرفان اسلامی دو مسألۀ توحید و موحد، یعنی انسان کامل است و دربار آن به عنوان یکی از اساسی ترین ارکان عرفان اسلامی، مباحث عمیق و ارزشمند مرر شده است. یکی از مشخص هها بارز انسان کامل مسألۀ علم است. مقال ۀ حاضر نیز درصدد پژوهش در این مسئله است که ماهیت و مختصا علم انسان کامل ، نزد سیدحیدر آملی چیست؟ در این پژوهش این نتای به دست آمد : سیدحیدر آملی توانسته با برقرار پیوند میان علم و معرفت شه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 72

صفحات  89- 109

تاریخ انتشار 2017-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023